Caesar’dan Neron’a

Kadar ki İmparatorluğun Kadınları: Eşler, Kızlar ve Kız Kardeşleri Aralarındaki Akrabalık İlişkileri

Julius Caesar

Jül Sezar, Romalı askerî ve politik lider. Aynı zamanda iyi bir hatip ve güçlü bir yazar olan Sezar, dünya tarihinin en etkili insanlarından birisi olarak kabul edilir. Eylemleriyle Roma Cumhuriyeti’nin Roma İmparatorluğu’na dönüşmesinde kritik bir rol oynamıştır. Roma Senatosundaki Optimates kliğine mensup muhalifleri Marcus Porcius Cato ve Marcus Calpurnius Bibulus’a karşı, Populares kliğine mensup bir politikacı kimliğiyle, Marcus Licinius Crassus ve Gnaeus Pompeius Magnus’la birlikte gayri resmi olarak Roma politik yaşamına birkaç yıllığına yön verecek olan birinci üçlü yönetimi kurdu. 

Galya’yı fethederek Roma topraklarını Atlas Okyanusu’na kadar genişletti ve aynı zamanda MÖ 55 yılında Britanya’nın Romalılarca ilk işgalini gerçekleştirdi. Triumvirlik’in yıkılmasıyla birlikte Pompey ve Senato ile arası açıldı. MÖ 49 yılında Lejyonlarının başında Rubicon nehrini geçmesiyle başlayan iç savaş sonucu Roma dünyasının tartışmasız hâkimi haline geldi.

Hükümetin kontrolünü ele almasının ardından, Roma toplumu ve yönetimini kapsayan geniş bir reform hamlesi başlattı. Hayat boyu diktatör (Dictator Perpetuus) ilan edildi ve Cumhuriyet bürokrasisini ağır biçimde merkezîleştirdi. Ancak Sezar’ın eski arkadaşlarından Marcus Junius Brutus’un önderliğindeki, Cumhuriyeti eski işleyişine kavuşturmayı hayal eden bir grup senatör tarafından MÖ 15 Mart 44 tarihinde öldürüldü.

Eşleri

MÖ 83 yılından MÖ 68 ya da 68 yılına kadar süren, Cornelia Cinnilla ile ilk evliliğini yapmıştır. Eşi doğum sırasında ölmüştür.

 MÖ 67 yılından boşandığı MÖ 61 yılına kadar süren ikinci evliliğini Pompeia ile yapmıştır.

 MÖ 59 yılından MÖ 44 (öldüğü yıl) yılına kadar süren üçüncü ve son evliliğini Calpurnia Pisonis ile yapmıştır.

Çocukları

Julia, Cornelia’dan olmadır. MÖ 83 veya MÖ 82 yılında doğmuştur.

Caesarion, 7.Kleopatradan MÖ 47 yılında doğmuştur. 17 yaşındayken Octavianus tarafından öldürülmüştür.

Octavianus, Augustus, Gaius Octavius Thurinus olarak doğmuş ve MÖ 44 yılında evlatlık edinilmesinin ardından Gaius Julius Caesar Octavianus, adını almış olan, MÖ 27 – MS 14 yılları arasında hüküm sürmüş Roma İmparatorluğu’nun ilk Imparatorudur.

Kız kardeşleri

Büyük kız kardeşi Julia

Diktatör Jül Sezar’ın büyük kız kardeşi olan Julia, hangi sınıftan olduğu belirsiz ancak eski bir patrici Roma ailesinden gelen Lucius Pinarius ve sonra da Quintus Pedius ile evlenmiştir. Her iki evliliğinden de en azından bir oğlu olduğu kesindir.

MÖ 61 yılında dinsizlikle suçlanan Publius Clodius Pulcher’e karşı tanıklık yapanın, büyük Julia mı yoksa küçük Julia mı olduğu belli değildir. Büyük kız kardeşin hayatı ya da yukarıda adı geçen adamlarla gerçekten evlenip evlenmediği hakkında çok fazla bilgi yoktur.

İkinci büyük kız Kardeşi Julia

Julia (MÖ 101-MÖ 51) Jül Sezar’ın diğer kız kardeşidir. Bu Julia, Pleb statüsüne sahip senatoryal bir aileden gelen praetor ve komisyoner Marcus Atius Balbus ile evlenmiştir. Julia’nın Balbus’dan üç kızı olmuştur; Atia Balba Prima – General ve Konsül olarak görev yapmış olan Quintus Pedius’un annesi. Atia Balba Caesonia – İlk imparator Augustus ve kız kardeşi Küçük Octavia’nın (Triumvir Marcus Antonius’un dördüncü karısı) anneleri.

Atia Balba Tertia – Marcus Antonius’un politik destekçilerinden biri olan Lucius Pinarius’un annesi. Julia ve annesi, Sezar’ın karısı Pompeia ve politikacı Publius Clodius Pulcher arasındaki ilişki yüzünden mahkemeye verilmişlerdi. Sezar bu skandal üzerine Pompeia’dan boşandı. Balbus MÖ 52 yılında, Julia ise bir yıl sonra ölmüştür. Julia’nın torunu Octavian (geleceğin imparatoru Augustus), 12 yaşındayken anneannesinin onuruna cenaze töreninde bir konuşma yapmıştır.

Octavianus

Gaius Julius Caesar Octavianus Augustus Antik Roma’nın ilk imparatorudur. M.Ö. 27-M.S. 14 arasında hüküm sürmüştür. Roma’da doğan Augustus, Atia’nın oğlu, Julius Caesar’ın kız kardeşi Julia’nın torunudur. Dört yaşındayken babasını kaybetti. Yetenekleri sayesinde daha çocukken Caesar’ın ilgisini çekti.

Caesar M.Ö. 45’te Pompeius’un oğullarına karşı İspanya seferine çıktığında (Munda Çarpışması) Augustus da ona eşlik etti ve onun üzerinde bıraktığı olumlu izlenim nedeniyle Caesar tarafından evlat edinildi. Caesar’ın suikasta kurban gittiği haberini alınca öcünü almak için siyasi olayların ortasına daldı. M.Ö. 31’deki Actium Deniz Savaşı zaferinden sonra Marcus Antonius ve Kleopatra intihar ettiler. Mısır’ı denetim altına alıp Roma’nın tek güçlü siyasi şahsiyeti olduktan sonra iktidarını ilan etmekte acele etmedi, zira Caesar’ın başına gelenleri unutmamıştı.

Senatonun kendine verdiği bazı yetkileri kullanmadı, onur bahşeden bazı unvanları benimsemeyip birinci vatandaş anlamına gelen “princeps civitatis” unvanını kullandı. M.Ö. 27 yılında imparator ilan edildikten sonra sade ve mütevazi bir hayat sürdü. 76 yaşında Nola’da öldü, Roma’da Campus Martius’ta gömüldü. Ölümünden sonra tanrılaştırıldı. Kızı Julia’nın oğullarını varis olarak seçmişti, onların ölmesi üzerine M.S. 4’te evlat edindiği Tiberius, halefi olmuştur.

Eşleri

Clodia Pulchra, Claudia olarak da bilinir. Evlilikleri hakkında pek fazla bilgi yoktur.

MÖ 40 – MÖ 38 Scribonia Roma İmparatoru Augustus’un ikinci karısı ve tek öz çocuğu olan Julia’nın annesidir.

MÖ 38 – MÖ 14Livia Drusilla Roma İmparatorluğunun ilk imparatoru Augustus’un karısı ve birkaç kez imparator naipliği yapmış, imparatorun sadık danışmanı, 1. yüzyıl Romasının en güçlü kadını ve Roma İmparatoriçesi olan Julio-Claudian Hanedanı mensubu Romalı kadın.

Çocukları

Yaşlı Julia Roma İmparatorluğu’nun ilk İmparatoru Augustus’un ilk ve tek öz kızı. Julia, Augustus’un ikinci evliliğini yaptığı Scribonia’dan doğmuştur ve doğumu Augustus’un Livia Drusilla ile evlenebilmek için annesi Scribonia’dan boşandığı güne rastlar.

Gaius Julius Caesar Vipsanianus (MÖ 20 – 4), En bilinen adıyla Gaius Caesar, Marcus Vipsanius Agrippa ve Yaşlı Julia’nın en büyük oğludur. Her ne kadar Gaius Vipsanius Agrippa adıyla doğmuş olsa da, anne tarafından dedesi Roma İmparatoru Augustus tarafından evlat edinilmiş ve adı Gaius Julius Caesar Vipsanianus olarak değiştirilmiştir.

Lucius Julius Caesar (MÖ 17-2), Lucius Vipsanius Agrippa adıyla doğmuş olsa da, baba tarafından dedesi Roma İmparatoru Sezar Augustus tarafından evlatlık edinildikten sonra adı Lucius Julius Caesar Vipsanianus olarak değiştirilmiştir.

Marcus Vipsanius Agrippa Postumus (MÖ 12-14), Yaşlı Julia’nın oğlu. Anne tarafından dede ve ninesi Roma İmparatoru Augustus ve ikinci karısı Scribonia’dır.

Tiberius Claudius Nero, (16 Kasım MÖ 42 – 16 Mart 37), Augustus’un 14 yılında ölümünün ardından Roma İmparatorluğu tahtına çıkan ikinci Roma İmparatoru. Tiberius Claudius Neron ve Livia Drusilla’nın oğludur.

Kız kardeşleri

Octavia, Roma tarihinde en dikkat çekici, çağdaşları tarafından sadâkati, asaleti, insanlığı ve geleneksel Romalı kadının erdemlerini devam ettirmesi açısından takdir edilen ve saygı duyulan, kadın figürüdür. 

Yaşlı Octavia, ilk valisi Ancharia tarafından Roma valisi ve senatör Gaius Octavius’un kızıdır. 

Tiberius

Tiberius Caesar Augustus, doğumda; Tiberius Claudius Nero, (16 Kasım MÖ 42 – 16 Mart 37), Augustus’un 14 yılında ölümünün ardından Roma İmparatorluğu tahtına çıkan ikinci Roma İmparatoru. Tiberius Claudius Nero ve Livia Drusilla’nın oğlu olan Tiberius doğuştan Claudius ailesinin mensubuydu. Annesi, babasından boşanarak MÖ 39 yılında Octavian Augustus ile yeniden evlenmiştir. Tiberius, sonradan Augustus’un kızı ve üvey kız kardeşi Yaşlı Julia ile evlenmiş ve ardından Augustus tarafından evlat edinilerek Julius ailesi mensubu olmuştur.

Tiberius’un ardından gelen imparatorlar bu iki aile arasındaki karışımı gelecek 40 yıl boyunca devam ettirmişler, tarihçiler de bu hanedanı Julio-Claudian hanedanı olarak adlandırmışlardır. Tiberius, Pannonia, İllirya, Rhaetia ve Germania’daki seferleriyle kuzeydeki sınırların temellerini atmış, Antik Roma’nın en büyük generallerinden birisiydi.

Ancak, imparator olmayı hiçbir zaman gerçekten istememiş karanlık, münzevi ve kasvetli bir yönetici olarak hatırlanmış; Yaşlı Pliny tarafından Tristissimus Hominum yani “İnsanoğlunun En Kasvetlisi” olarak adlandırılmıştır. Tiberius’un oğlu Julius Caesar Drusus’un 23 yılında ölmesinin ardından, saltanatının kalitesi azalmış ve terörle sona ermiştir.

26 yılında Tiberius kendi kendine Roma’dan gönüllü sürgüne gitmiş ve yönetim erkini geniş ölçüde ahlaksız Praetorian Prefect’leri Lucius Aelius Sejanus ve Quintus Naevius Sutorius Macro’nun ellerine bırakmıştır. Tiberius’un ölümünden sonra evlatlık oğlu Caligula tahta çıkmıştır.

Eşleri

Vipsania Agrippina (MÖ 20-MÖ 12), Octavianus ve babası onu ilk doğum gününden önce Tiberius ile nişanlamışlardır . MÖ 20 ya da MÖ 16da Tiberius ile evlenmiştir.

Yaşlı Julia MÖ 11 – MÖ 2 Tiberius’un ikinci evliliğidir.

Çocukları

İmparator Tiberius’un ilk karısı Vipsania Agrippina’dan olan ilk ve tek oğlu. Nero Claudius Drusus adıyla doğmuştur ancak tarihçiler tarafından Drusus II, Drusus Caesar ve Genç Drusus olarak da adlandırılır.

Caligula

Gaius Julius Caesar Augustus Germanicus (31 Ağustos 12 – 24 Ocak 41), daha çok Caligula takma adı ile bilinen, 37 – 41 yılları arasında görev yapmış, Julio-Claudian Hanedanı mensubu ve Roma İmparatorluğunun üçüncü imparatoru. Tiberius 16 Mart 37’de öldüğünde mülkünü ve yönetimsel unvanların müşterek varis olarak görev yapan Caligula ve kendi torunu Tiberius Gemellus’a bıraktı.

Tacitus’un yazdığına göre Praetorian Muhafızların başkanı Naevius Sutorius Macro, Roma halkının daha çok sevdiği Caligula’nın tahta çıkışını hızlandırmak için Tiberius’u bir yastıkla boğmuştu. Suetonius, Caligula’nın onu intihar etmeye sürüklediğinden şüphelenir. Macro tarafından desteklenen Caligula, Tiberius’un Tiberius Gemellus hakkındaki isteklerinin deliliği nedeniyle hükümsüz ve geçersiz olduğunu ilan etti ancak diğer isteklerini yerine getirdi.

Aşırı savurganlığı, tuhaflığı, ahlaksızlığı ve acımasızlığıyla tanınır, despotluğuyla hatırlanır. Kendi muhafızlarının birkaçı tarafından 41 yılında öldürüldü. Romalı tarihçi Suetonius, Caesar’ın Hayatı adlı eserinde döneminin en ünlü olaylarını anlatır.

Günümüze ulaşan kaynaklar, Caligula’nın zalimliği ve var olduğu iddia edilen deliliği üzerine anlatılan anekdotlara odaklanmaya meyillidirler. Bu kaynaklar, özellikle Suetonius, ne kadar kapsamlı olurlarsa olsunlar sansasyonel ve ön yargılı oluşları nedeniyle modern araştırmacılar arasında bir tartışma konusudur.

Sık sık bu dönemin en tarafsız tarihçisi olarak gösterilen Tacitus’un Caligula’nın saltanatı hakkında yazdıkları kaybolmuştur.

Eşleri

Junia Claudilla, Roma İmparatoru Caligula’nın ilk karısı. 33 yılında evlendiler ve Junia’nın doğum sırasında öldüğü 34 yılına kadar evli kaldılar.

Livia Orestilla, Roma İmparatoru Caligula’nın ikinci karısı. Livia, aslında başka bir adamla nişanlıydı ancak 37 ya da 38 yılında Caligula onu düğün töreninden kaçırdı ve kendisi evlendi. 

Lollia Paulina, Roma İmparatoru Caligula’nın üçüncü karısı.

Milonia Caesonia, Roma İmparatoriçesi, İmparator Caligula’nın dördüncü karısı ve oldukça ünlü eski bir fahişe.

Çocukları

Julia Drusilla Roma İmparatoru Caligula’nın dördüncü ve son eşi Caesonia’dan doğan kızı ve tek çocuğu.

Tiberius Gemellus olarak da bilinen Drusus ve Livilla’nın oğlu, Tiberius’un torunu ve Gaius Caligula’nın kuzeni olan Julio-Claudian Hanedanı mensubu.

Kız kardeşleri

Julia Agrippina, İmparator Caligula’nın kız kardeşi, İmparator Claudius’un karısı ve İmparator Neron’un annesidir.

Germanicus ve Yaşlı Agrippina’nın ikinci kızı, Caligulanın kız kardeşidir.

Julia Livilla Germanicus ve Yaşlı Agrippina’nın en küçük çocuğu ve Roma İmparatoru Caligula’nın kız kardeşidir.

Claudius

Claudius (d. 1 Ağustos MÖ 10 – ö. 13 Ekim 54) (başa geçmeden önceki adı Tiberius Claudius Drusus Nero Germanicus), Julio-Claudian hanedanının dördüncü Roma imparatorudur. 24 Ocak 41’den 54 yılında ölümüne kadar hüküm sürmüştür. Drusus ve Küçük Antonia’nın oğlu olarak Galya’da Lugdunum’da  doğmuştur. 

İtalya dışında doğmuş ilk Roma imparatorudur.Claudius imparator olmasına pek ihtimal verilmeyen biriydi. Anlatılanlara göre bir sakatlığı vardı ve 37 yılında yeğeni Caligula ile birlikte konsül olana kadar ailesi kendisini kamu görevlerinden muaf tutmuştu. Bu zafiyeti Tiberius ve Caligula’nın yönetimleri sırasındaki tasfiyelerde diğer birçok Romalı soyluyla aynı kaderi paylaşmasını engellemiş olabilir. Bu sayede Caligula’nın suikasta kurban gitmesinden sonra ailesinin hayatta olan tek yetişkin erkeği olarak imparator ilan edilmiştir.

Siyasetteki tecrübesizliğine rağmen Claudius becerikli bir yönetici olduğunu ispatlamış ve bayındırlık işlerinde büyük faaliyetlerde bulunmuştur. Hükümdarlığı sırasında imparatorluk genişlemiş ve Büyük Britanya fethedilmiştir.

Hukuka kişisel bir ilgi duymuş, duruşmalara başkanlık etmiş ve yeri geldiğinde günde yirmi ferman çıkarmış ancak yönetimi boyunca özellikle soylular tarafından zayıf biri olarak görülmüştür. Birçok senatörün ölümü yüzünden Claudius sürekli olarak konumunu güçlendirmek durumunda kalmıştır.

Ayrıca özel hayatında da trajik sorunlar yaşamış ve bunlardan biri öldürülmesine neden olmuştur. Tüm bunlar eski yazarların gözünde itibarını zedelemiştir. Daha yakın dönem tarihçiler bu görüşü düzeltmişlerdir.

Eşleri

Aemilia Lepida (MÖ 5 – 43) Claudius ilk nişanlısıydı.

Livia Medullina Camilla Roma İmparatoru Claudius’un ikinci nişanlısıydı. Claudius imparator olmadan önce nişanlanmışlardı. 

Plautia Urgulanilla Roma İmparatoru Claudius’un ilk karısıydı. MS 9 yılı civarında Claudius 18 yaşındayken evlenmişlerdi.

Aelia Paetina 28 yılında sonradan Roma imparatoru olacak olan Claudius ile evlenmişti. Claudius’un ikinci karısıydı.

Valeria Messalina, İmparator Claudius’un üçüncü karısı ve İmparatoriçe olan Antik Romalı kadın.

Genç Agrippina, Claudius’la üçüncü kocası olarak evlendiği gün İmparatoriçe ve İmparatorluktaki en güçlü kadın haline geldi. 

Çocukları

Tiberius Claudius Caesar Britannicus (12 Şubat 41 – 11 Şubat 55) Roma İmparatoru Claudius ve üçüncü karısı Roma İmparatoriçesi Messalina’nın oğlu.

Claudia Antonia (30 civarı–66) Roma İmparatoru Claudius’un ikinci karısı Aelia Paetina’dan olan kızı.

Claudia Octavia Roma İmparatoru Neron’un üvey kız kardeşi ve ilk karısı olan Roma İmparatoriçesi.

Kız kardeşleri

Livilla, Nero Claudius Drusus ve Antonianın tek kızı. İmparatoriçe Livia’nın (adını ondan alır) torunu, Germanicus ve Claudius’un kız kardeşidir.

Neron

Esas adı Lucius Domitius Ahenobarbus olan ve aynı zamanda Nero Claudius Caesar Drusus Germanicus olarak da bilinen, Julio-Claudian Hanedanı’nın beşinci ve son Roma İmparatoru. Neron, büyük amcası Claudius tarafından tahtın vârisi olarak evlatlık edinilmiştir. Nero Claudius Caesar Drusus olarak, İmparator Claudius’un ölümünün ardından, 13 Ekim 54’te Roma tahtına oturmuştur.

54-68 yılları arasında İmparatorluğu yöneten Neron, saltanatı boyunca dikkatini daha çok diplomasi, ticaret ve imparatorluğun kültürel sermayesinin arttırılması üzerine yöneltmiştir. Tiyatrolar yapılmasını emretmiş ve atletizm yarışmaları düzenlemiştir. Saltanatı sırasında, Part İmparatorluğu ile başarılı bir savaş yapılmış ve ardından barış müzakereleri yürütülmüş (58–63), 60–61 arasındaki Britanya İsyanı bastırılmış ve Yunanistan’la diplomatik bağlar güçlendirilmiştir.

68 yılında bir askeri darbe ile devrilen Neron, Roma Senatosu’nun idam tehdidi altında, katibi Epaphroditos’un yardımıyla kendini öldürmek zorunda kalmıştır. Popüler tarih Neron’u çapkın ve zorba olarak hatırlar; imparator ve Hristiyanlara ilk zulmedenlerden biri olarak bilinir. Bu hikâyeler, bazı erken dönem Hıristiyan yazarlarla birlikte tarihçiler Tacitus, Suetonius ve Cassius Dio’un anlattıklarına dayanır. Öte yandan bazı eski kaynaklara göre Neron, halkın gözünde hükümdarlığı sırasında ve sonrasında oldukça popülerdi. 

Eşleri

Claudia Octavia  Neronun üvey kız kardeşi ve ilk karısıdır.

Poppaea Sabina, Roma İmparatoriçesi ve Roma İmparatoru Neron’un ikinci karısı. Antik dönem tarihçileri onun güzelliğinden ayrı olarak birkaç iyi özelliğini aktarırlar ve İmparatoriçe olmak için yaptığı entrikalara odaklanırlar.

Statilia Messalina, Roma İmparatoru Neron’un üçüncü karısı (66 – 68 arası) ve Roma İmparatoriçesi olan Roma’lı patrician kadın. Antik kaynaklar ailesi hakkında çok az bilgi verir.

Çocukları

Claudia Augusta, Roma İmparatoru Neron’un ikinci karısı ve Roma İmparatoriçesi Poppaea Sabina’dan olan tek kızı ve çocuğu. 21 Ocak 63 tarihinde Antium’da doğmuştur.

Emin Çakır

Yazı eski bir yazım olduğu için ne yazık ki kaynakçasını bulamadık. Bu yüzden sizlerden binlerce kez özür diliyorum.